Turkey: International groups call to restore Evrensel’s right to receive public ads

On 22 August 2022, Evrensel newspaper received BİK’s decision backdated to July 17, 2022, revoking its right to receive public ads. This move was prompted by an audit into alleged bulk buying that distorted Evrensel’s distribution figures against which measure the advertising levels are set. The right of Evrensel to receive public advertisements has been suspended since September 2019. With the latest decision, this suspended right was completely cancelled.

In its decision, the BİK stated that “the public ad ban on Evrensel was observed to be suspended for a full six months without break, excluding the period when such administrative monitoring was suspended due to the pandemic, therefore its right to receive public ads was revoked”. Evrensel has the right to appeal to the decision at court. Should Evrensel be removed from BİK’s system to receive any public advertising, a new, swiftly launched application process for re-gaining the right to public ads would take at least three years. This drawn-out process would be detrimental to the newspaper’s financial stability.

In the last three years, IPI and undersigned press freedom organisations have repeatedly called on BİK to withdraw the initial public ad ban that was initiated in September 2019 on Evrensel. Ten members of the European Parliament had also joined the call with a letter to then-General Director of BİK Rıdvan Duran requesting the ban be lifted. Despite an in person meeting with Duran in February 2020, the ad ban remained in force until this latest decision.

MFRR Coordinator, Gürkan Özturan, said:

“The long time pressure and regulatory restrictions imposed on independent media has been impacting media freedom and society’s right to access information negatively in Turkey. The latest BİK decision to revoke advertisement revenues for Evrensel is yet another example of this ongoing and increasing trend and must be revoked immediately.”

In a judgment issued on 10 August 2022, the Turkish Constitutional Court ruled that BİK’s arbitrary and consecutive public ad bans on newspapers including Sözcü, Cumhuriyet, Evrensel and BirGün, violated freedom of expression and press freedom as well as constituted and evidence of BİK acting as a tool for systematic censorship and criminalization of news coverage in the country. The Constitutional Court’s verdict thus confirmed that BİK lacks impartiality towards media outlets.

Media freedom in recent years has been deteriorating in Turkey in light of the upcoming parliamentary and presidential elections in 2023, we are concerned about the state of remaining independent media outlets, the repercussions it will have on the right to access information for the residents of Turkey who will need to rely on the existing media outlets to make informed decisions in the election calendar, and how this will contribute to an already-shrinking civic space in the country. Hereby we once again call upon the Press Advertising Agency (BİK) in Turkey to withdraw the decision to revoke ad revenues for Evrensel.

Uluslararası hak grupları, Evrensel’in kamu ilanı yayımlama hakkının geri verilmesi için çağrı yaptı 

Basın İlan Kurumu, Evrensel gazetesinin kamu ilanı alma hakkını iptal etti

Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) ve 17 uluslararası basın ve ifade özgürlüğü ve insan hakları grubu, Basın İlan Kurumu’na (BİK) bağımsız Evrensel gazetesinin kamu ilanı alma hakkına yönelik iptal kararını derhal geri çekme çağrısı yaptı. BİK, gazetelerin yayın hayatı için hayati önem taşıyan kamu ilanlarının bağımsız ve adil bir biçimde dağıtılmasında düzenleyici bir rol oynamalıdır, eleştirel haber kurumlarını baskılayarak sansür mekanizmasını yaygınlaştırmada değil.

Evrensel gazetesine 22 Ağustos 2022’de tebliğ edilen 17 Temmuz tarihli BİK kararında gazetenin kamu ilanı alma hakkının tümüyle iptal edildiği bildirildi. Bu karar, Evrensel gazetesinin tirajını “çoklu alım” ile arttırdığı iddialarını takiben başlatılan denetimlerin gerçekleştirilmesinin ardından geldi. Evrensel için gazetelerin tirajlarına göre belirlenen kamu ilanı gelirleri Eylül 2019’da denetim kararına kadar BİK tarafından durdurulmuştu. Bu son karar ile Evrensel gazetesi, kamu ilanı yayımlama hakkını tümüyle kaldırdı.

BİK kararında, “23 Mart 2020 ile 30 Nisan 2022 tarihleri arasında Kurumca mevzuat şartlarının aranmadığı salgın süreci hariç bırakılmak suretiyle altı ay içinde yayınlama hakkı yeniden devam etmediği anlaşıldığından, Günlük Evrensel gazetesinin, resmi ilan ve reklam yayınlama hakkının sona ermesine karar verilmiştir,” ifadelerini kullandı. Evrensel’in kararı önce BİK’e itiraz etmek olmak üzere mahkemede temyiz hakkı bulunuyor. Evrensel gazetesinin BİK sisteminden çıkarılması halinde, ilan yayımlama hakkının geri kazanımı için bugün başlatılacak bir başvuru sürecinin dahi en az üç yıl süreceği öngörülüyor. Bu süreç, gazetenin finansal sürdürülebilirliği açısından son derece yıkıcı etkiler doğuracaktır.

Son üç yıl içinde, IPI ve aşağıda imzası bulunan basın özgürlüğü kurumları, Eylül 2019’da verilen Evrensel’e yönelik ilan durdurma cezasının kaldırılması için BİK’e pek çok kez çağrıda bulundu. 10 Avrupa Parlamentosu üyesi, dönemin BİK Başkanı Rıdvan Duran’a ortak mektup göndererek bu çağrıya destek vermişti. Şubat 2020’de Duran ile IPI öncülüğünde yüz yüze düzenlenen bir toplantıda bu talep ve endişeler dile getirilmiş olmasına rağmen, ilan durdurma cezası kaldırılmamıştı.

Sözcü, Cumhuriyet, Evrensel ve BirGün gazetelerinin toplu başvurusuna yönelik Anayasa Mahkemesi’nin 10 Ağustos 2022 tarihli kararında, bu gazetelere verilen arka arkaya ve keyfi ilan kesme cezalarının basın ve ifade özgürlüklerini ihlal ettiğini belirtti. Ayrıca bu durumun yapısal sorunlardan kaynaklandığını belirten karar ile BİK’in ülkedeki sistematik sansür mekanizmasının bir aracı olarak hareket ettiği adeta teyit etmiş oldu. Böylelikle, AYM kararı BİK’in medya kurumlarına yönelik bağımsız yaklaşımının kaybedildiğini tasdik etti.

Son yıllarda Türkiye’deki medya özgürlüğü alanı gün geçtikçe daralıyordu. 2023 genel ve başkanlık seçimleri takvimi devam ederken, bağımsız haber yapmaya çalışan medya kuruluşlarının durumu, bilgiye dayalı karar verebilmek için var olan basın kuruluşlarına bağımlı kalan Türkiye vatandaşlarının habere erişimi üzerindeki olumsuz etkileri ve tüm bunların halihazırda daralmakta olan sivil alana olumsuz katkısı hakkında büyük endişe içerisindeyiz. O nedenle, bir kez daha Basın İlan Kurumu’na Evrensel gazetesinin ilan yayımlama hakkının iptalinin geri çekilmesi için çağrı yapıyoruz.

This statement was coordinated by the Media Freedom Rapid Response (MFRR), a Europe-wide mechanism which tracks, monitors and responds to violations of press and media freedom in EU Member States, Candidate Countries and Ukraine.