Açık Radyo, an independent and non-profit media organisation founded in 1995, has long been a vital source of free expression in Turkey. Over the past three decades, it has provided an indispensable space for debates on crucial topics ranging from war and peace, environmental and climate struggles to public health, gender equality, and multiculturalism. The decision to revoke its license threatens not only the future of this essential platform but also the broader landscape of independent media in Turkey.

We call on Turkish authorities to fulfil their obligations to protect freedom of the press and expression in line with the Constitution of the Republic of Turkey and the European Convention on Human Rights. We urge the immediate reinstatement of Açık Radyo’s broadcasting license, ensuring that media outlets in Turkey can operate and enable discussion on matters of public interest without fear of reprisal.

 

Request for “stay of execution” rejected

On July 10, the Ankara 21st Administrative Court had decided to suspend the execution of the case in question until a new decision is made, stating that suspension of the program broadcast could cause irreparable damage. RTÜK then objected to this decision of the court. On August 9, the Ankara 10th Regional Administrative Court rejected RTÜK’s objection because there was no violation of the law in the given decision.

 

However, the Ankara 21st Administrative Court, with a new decision, this time ruled to “reject the request for stay of execution”. Açık Radyo will object to this decision within the legal framework.

 

Decision to revoke the license

Turkey’s broadcast regulator had penalised Açık Radyo in May following the statements of a guest who participated in the April 24 broadcast of the program called Açık Gazete, saying, “(…) the 109th anniversary of the deportations and massacres, referred to as genocide, that occurred on Ottoman soil. The Armenian genocide commemoration was banned again this year, as you know.” RTÜK had imposed an administrative fine and a five-day broadcast suspension penalty on the channel under Article 8 of the Radio and Television Broadcasting Law No 6112 for allegedly “inciting the public to hatred and hostility or creating feelings of hatred in society.” Açık Radyo had paid the fine but continued broadcasting. 

 

After evaluating that the conditions specified in the sanction had been violated, RTÜK then decided to revoke Açık Radyo’s broadcasting license in July. However, this decision was not communicated to Açık Radyo at the time due to the ruling for stay of execution. Following the rejection of request for stay of execution in the meantime, the decision to revoke the terrestrial broadcasting license was only notified on October 11. As per the decision, the station’s terrestrial broadcasting was shut down on October 16 at 13:00.

 

Açık Radyo, an independent and non-profit media organisation launched in 1995, invited all its listeners, professional organisations, and the international public to support them against this decision.

 

Censorship of independent media and threat to freedom of information

The decision by Turkey’s broadcast regulator to revoke Açık Radyo’s license has significant implications for media freedom and public access to information. A terrestrial broadcasting license allows a station to transmit audio content via radio waves. With this decision, Açık Radyo will no longer be able to broadcast on the 95.0 FM frequency. This action effectively limits the station’s ability to reach its audience through traditional radio channels, restricting the public’s access to diverse viewpoints and information.

 

The revocation of Açık Radyo‘s terrestrial broadcasting license, as the station approaches its 30th anniversary in November 2024, represents a serious escalation in Turkey’s efforts to suppress independent media and is in direct violation of the exercise of the right to freedom of expression as protected under Turkey’s Constitution and the European Convention on Human Rights. The station’s closure would deprive the society in Turkey of a unique, independent voice committed to pluralism.

 

As undersigned press freedom and freedom of expression groups, media outlets and civil society organisations, we call on RTÜK to uphold its mandate to protect media pluralism and freedom of expression, immediately reverse its decision to revoke Açık Radyo’s broadcasting license and to cease its censorship of critical and independent outlets like Açık Radyo.

This statement was produced by IPI as part of the Media Freedom Rapid Response (MFRR), a Europe-wide mechanism which tracks, monitors and responds to violations of press and media freedom in EU Member States and candidate countries, funded by the European Commission.

Türkiye: Basın ve ifade özgürlüğü, medya ve sivil toplum kuruluşları, RTÜK tarafından Açık Radyo’nun karasal yayınının kesilmesini kınıyor

Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), aşağıda imzası bulunan 60 basın ve ifade özgürlüğü, medya ve sivil toplum kuruluşuyla birlikte, Türkiye’nin yayın düzenleyicisi RTÜK’ün bağımsız radyo istasyonu Açık Radyo’nun karasal yayın lisansını resmi olarak iptal etmesini kınıyor. Çeşitli ve eleştirel sesleri öne çıkarmasıyla ve kamuoyunu ilgilendiren konuları aydınlatmasıyla bilinen Açık Radyo’nun susturulması Türkiye’de bağımsız radyo yayıncılığına ağır bir darbedir.

1995’te kurulan bağımsız ve kâr amacı gütmeyen bir medya kuruluşu olan Açık Radyo, uzun zamandır Türkiye’de ifade özgürlüğünün hayati bir kaynağı olmuştur. Son otuz yıldır, savaş ve barıştan, çevre ve iklim mücadelelerine, halk sağlığına, cinsiyet eşitliğine ve çok kültürlülüğe kadar uzanan önemli konulardaki tartışmalar için vazgeçilmez bir alan sağlamıştır. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) kararı yalnızca bu elzem platformun geleceğini değil, aynı zamanda Türkiye’deki bağımsız medyanın varlığını da daha fazla tehdit etmektedir.

Türkiye’deki yetkilileri, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi doğrultusunda basın ve ifade özgürlüğünü koruma yükümlülüklerini yerine getirmeye ve Açık Radyo’nun lisansını iade etmeye çağırıyoruz. Türkiye’deki medya kuruluşları, kamuyu ilgilendiren konularda yaptırım korkusu olmaksızın tartışmaya olanak sağlamakta özgür olmalıdır.

“Yürütmenin durdurulması” talebi reddedildi

10 Temmuz’da Ankara 21’inci İdare Mahkemesi, program yayınının durdurulmasının telafisi güç zarar doğurabilecek nitelikte bulunduğundan, yeni bir karar verilinceye kadar, dava konusu işlemin yürütmesinin durdurulmasına karar vermişti. Mahkemenin bu kararına karşı RTÜK itiraz etmişti. 9 Ağustos’ta ise Ankara Bölge 10’uncu İdare Mahkemesi, verilen kararda yasaya aykırılık bulunmadığı için RTÜK’ün itirazını reddetmişti.

Ancak Ankara 21’inci İdare Mahkemesi yeni bir karar ile bu kez “yürütmenin durdurulması isteminin reddine” karar verdi. Açık Radyo yasal çerçevede bu karara itiraz etmeye hazırlanıyor.

Lisans iptali kararı

RTÜK, Açık Radyo’da Açık Gazete adlı programın 24 Nisan tarihli yayınına katılan konuğun “(…) Ermeni, yani Osmanlı topraklarında gerçekleşen tehcir ve katliamların, soykırım olarak adlandırılan katliamların 109. Yıldönümü, sene-i devriyesi. Bu yıl da yasaklandı biliyorsunuz Ermeni soykırım anması” şeklindeki ifadelerinin ardından Mayıs ayında Açık Radyo’ya ceza vermişti. RTÜK, radyoyu Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında 6112 Sayılı Kanun’un 8. maddesi uyarınca “toplumu kin ve düşmanlığa tahrik etmek veya toplumda nefret duyguları oluşturmak” iddiasıyla idari para cezası ve beş günlük yayın durdurma cezasına çarptırmıştı. Açık Radyo, para cezasını ödemiş ancak yayına devam etmişti.

RTÜK, yaptırımda belirtilen koşulların ihlal edildiğini değerlendirdikten sonra Temmuz ayında Açık Radyo’nun yayın lisansını iptal kararı almıştı. Fakat bu karar, Açık Radyo’ya tebliğ edilmemişti. Yürütmeyi durdurma talebinin reddedilmesinin ardından karasal yayın lisansı iptali kararı ancak 11 Ekim’de tebliğ edildi. Karar doğrultusunda karasal yayın 16 Ekim saat 13:00 itibariyle kesildi.

https://www.instagram.com/reel/DBEdfr-MWwy/?igsh=cmMwaHlsbXNvb3li

1995 yılında kurulan, bağımsız ve kâr amacı gütmeyen bir medya kuruluşu olan Açık Radyo, tüm dinleyicilerini, meslek örgütlerini ve uluslararası kamuoyunu bu karara karşı kendilerine destek olmaya davet etti.

Bağımsız medyaya yönelik sansür ve bilgi edinme hakkına tehdit

Türkiye’nin yayın düzenleyicisi RTÜK’ün Açık Radyo’nun lisansını iptal etme kararı, medya özgürlüğü ve halkın bilgiye erişimi açısından önemli sonuçlar doğurmaktadır. Karasal yayın lisansı, bir istasyonun radyo dalgaları aracılığıyla ses içeriği iletmesine olanak tanır. Bu kararla birlikte, Açık Radyo artık 95.0 FM frekansında yayın yapamayacak. Bu karar, istasyonun geleneksel radyo kanalları aracılığıyla dinleyicilerine ulaşmasını etkili bir şekilde sınırlayacak ve halkın farklı görüş ve bilgilere erişimini kısıtlayacaktır.

Açık Radyo‘nun karasal yayın lisansının radyonun Kasım ayında 30. yayın yılına yaklaşırken iptal edilmesi, Türkiye’nin bağımsız medyayı susturma çabalarında ciddi bir tırmanışı temsil etmektedir. Bu karar, Türkiye Anayasası ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi tarafından korunan ifade özgürlüğünün doğrudan ihlâli niteliğindedir. Çok sesliliğe adanmış bağımsız bir platform olan Açık Radyo’nun kapatılması, toplumu benzersiz ve bağımsız bir sesten mahrum bırakacaktır.

Aşağıda imzası bulunan basın ve ifade özgürlüğü, medya ve sivil toplum kuruluşları olarak, RTÜK’ü medyada çoğulculuğu ve ifade özgürlüğünü koruma görevini yerine getirmeye davet ediyoruz. Açık Radyo’nun yayın lisansının iptaline yönelik kararını derhal geri çekmesini ve Açık Radyo gibi eleştirel ve bağımsız kuruluşlara yönelik sansüre son vermesini talep ediyoruz.

Bu açıklama, Avrupa Komisyonu tarafından finanse edilen ve AB Üye Devletleri ile aday ülkelerdeki basın ve medya özgürlüğü ihlâllerini belgeleyen Avrupa çapında bir mekanizma olan Medya Özgürlüğü Acil Müdahale (MFRR) kapsamında Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) tarafından hazırlanmıştır.

Relations between the European Union and Türkiye have been at an impasse for several years with Türkiye occupying the status of an applicant country in a process that has long since stalled. The EU institutions need to find a way to reinvigorate relations and ensure that the protection of human rights is front and centre of those relations.

Over the past two decades, Türkiye’s government has captured over 90% of the media landscape, including direct control over the country’s public media and indirect control over much of the mainstream media through party-aligned oligarchs. It has abused the power of state advertising to create compliant journalism and weaponized the broadcast regulator, RTÜK, to routinely target broadcasters with financial penalties for critical news reporting. 

The capture of mainstream media has been backed by a mass crackdown on independent media, including the arrests of hundreds and prosecutions of thousands of journalists in the years since the failed coup of 2016. While the number of journalists behind bars has fallen dramatically, hundreds continue to face prosecution leading to ever growing levels of self-censorship. During 2023, at least 207 journalists faced trial and at least 22 of them were sentenced to prison or fined with 22 convictions.

Journalists face assaults, trolling and smear campaigns from government-aligned media. The police routinely arrest journalists at demonstrations and prevent them from reporting. According to the Mapping Media Freedom database, which documents media freedom violations across EU Member States and candidate countries, since July 2023, 168 alerts have been located in Türkiye. 

The 2022 Disinformation Law has seen at least 30 legal actions taken against journalists in 2023 and pressured online platforms to readily self-censor content that the government deems to be disinformation or a threat to national security. Algorithmic bias already channels over 80% of news searchers on Google to pro-government media forcing independent media to exist in a restricted news bubble. 

This hostile economic and judicial environment muzzles journalism and denies the public access to a plurality of media sources. 

Meanwhile Turkish journalists face an increasingly restrictive process for obtaining visas to EU Member States with delays and some journalists being simply refused. This trend undermines the ability of Türkiye’s journalists to build and sustain links to their peers abroad. 

During a high-level delegation visit to Brussels in June 2024, invited by the outgoing EU Ambassador to Türkiye, an experienced journalist was refused a visa by the Belgian Embassy, despite having an invitation from the European Commission. This and other examples of arbitrary visa denials creates another barrier to Turkish journalists’ reporting. EU Member States should immediately act to ease the process for journalists from Türkiye to obtain visas for professional purposes.

We urge European governments and policy makers to ensure media freedoms and fundamental rights are placed at the heart of future relations with Türkiye, and call for them to:

• Facilitate the procedure for Turkish journalists to obtain Schengen visas;
• Provide support, including direct financial grants, to media organisations in Türkiye;
• React strongly to incidents of attacks on journalists and take concrete measures to support journalists, including emergency support;
• Develop a clear, comprehensive and consistent relationship with Türkiye’s authorities in order to facilitate the review of  policies and the repeal of legislation that is not compliant with international and European standards on the freedom of expression.

Avrupa Birliği (AB), Türkiye’de medya özgürlüğü ve insan haklarının korunmasını önceliklendirme yönünde daha fazlasını yapmalıdır

Aşağıda imzası bulunan medya özgürlüğü, insan hakları ve gazetecilik meslek kuruluşları; AB seçimlerinin ardından Avrupa Komisyonu ve Avrupa Parlamentosu’nu, Türkiye ile ilişkilerinde gazetecilerin haklarını ve ifade özgürlüğünü koruma taahhüdünü güçlendirmeye çağırmaktadır.

AB-Türkiye ilişkileri, Türkiye’nin uzun süredir aday üye ülke statüsünde olması nedeniyle son yıllarda çıkmaza girmiştir. AB kurumlarının, Türkiye ile ilişkilerini canlandırması ve bu süreçte insan haklarının korunmasının merkezi bir rol oynaması gerekmektedir.

Son 20 yılda, Türkiye hükümeti ulusal medyanın %90’ından fazlasını ele geçirmiştir. Bu, ülkedeki kamu medyasını doğrudan kontrol etmenin yanı sıra hükümete yakın iş insanları aracılığıyla ana akım medyanın büyük bir bölümünü dolaylı olarak kontrol etmeyi de içermektedir. Bu durum, resmi ilan ve reklamların kötüye kullanılması yoluyla itaatkâr tipte bir habercilik ortaya çıkarmış, radyo ve televizyon faaliyetlerini düzenleme ve denetlemeyle yükümlü RTÜK’ü araçsallaştırarak eleştirel haberleri rutin olarak hedef almıştır.

Ana akım medyanın ele geçirilmesi, bağımsız medyaya yönelik geniş çaplı bir baskı ile de desteklenmiştir. 2016’daki başarısız darbe girişiminden bu yana yüzlerce gazetecinin tutuklanması ve binlercesinin yargılanması buna dahildir. Hapisteki gazeteci sayısı önemli ölçüde azalmıştır, ancak yüzlerce gazeteci hâlâ yargılanmakta ve bu da gazeteciler arasında otosansürün artmasına yol açmaktadır. 2023 yılı boyunca, en az 207 gazeteci yargılanmış, en az 22’si hapse atılmış veya para cezasına çarptırılmıştır.

Gazeteciler hükümet yanlısı medya kuruluşlarının saldırıları, çevrimiçi troller ve karalama kampanyaları ile karşı karşıya kalmaktadır. Polis, toplumsal gösteriler sırasında gazetecileri sıklıkla göz altına almakta ve haber yapmalarını engellemektedir. AB Üye Devletler ve aday ülkeler düzeyinde medya özgürlüğü ihlallerini belgeleyen Medya Özgürlüğü Acil Müdahale (MFRR) veri tabanına göre Temmuz 2023’ten bu yana Türkiye’de gazetecilere yönelik en az 168 hak ihlâli kaydedilmiştir.

2022’de yürürlüğe giren Dezenformasyon Yasası, 2023 yılında en az 30 gazeteci hakkında soruşturma başlatılmasına yol açmış ve çevrimiçi platformları, hükümetin dezenformasyon ya da ulusal güvenliğe yönelik tehdit olarak gördüğü içerikleri sansürlemeye itmiştir. Google algoritmik yanlılık nedeniyle haber arayanların %80’inden fazlasını hükümet yanlısı medyaya yönlendirerek bağımsız medyanın son derece sınırlı bir çerçevede sıkışıp kalmasına sebep olmaktadır.

Gazetecilere yönelik bu düşmanca ekonomik ve hukuki ortam, gazeteciliği susturmakta ve halkın çeşitlilik içeren medya kaynaklarına erişimini engellemektedir.

Bununla birlikte, Türkiye’den AB Üye Devletlerine vize başvurusunda bulunan gazeteciler giderek daha kısıtlayıcı bir süreçle karşı karşıya kalmaktadır. Vizelerdeki gecikmeler ve bazı gazetecilerin başvurularının doğrudan reddedilmesi, Türkiye’deki gazetecilerin yurt dışındaki meslektaşlarıyla bağlantı kurma ve geliştirme imkânlarını baltalamaktadır. 

Haziran 2024’te, görev süresi tamamlanan AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi tarafından Brüksel’e davet edilen üst düzey bir heyet ziyareti sırasında deneyimli bir gazeteciye, Avrupa Komisyonu’ndan davet almış olmasına rağmen Belçika Büyükelçiliği tarafından vize verilmemiştir. Bu ve bunun gibi örnekler, Türkiye’den gazetecilerin haber yapmalarının önünde bir engel daha oluşturmaktadır. AB Üye Devletleri, Türkiye’deki gazetecilerin mesleki amaçlar için vize alma sürecini kolaylaştırmak için derhal harekete geçmelidir.

Avrupa hükümetlerini ve politika yapıcıları, yeni AB Dönem Başkanlığı süresince Türkiye ile yürütülecek ilişkilerin merkezine medya özgürlükleri ve temel hakların alınmasını sağlamaya çağırıyor ve;

• Gazetecilerin Schengen vizesi alma süreçlerini kolaylaştırmaları; 
• Türkiye’deki medya kuruluşlarına mali hibeler dahil olmak üzere destek sağlamaları; 
• Gazetecileri hedef alan saldırılara güçlü bir şekilde tepki vermeleri ve acil destek de dahil olmak üzere gazetecileri desteklemek için somut önlemler almaları; 
• Türkiye makamları ile açık, kapsamlı ve tutarlı bir ilişki geliştirerek, Türkiye’nin ifade özgürlüğü konusunda uluslararası ve Avrupa düzeyindeki standartlara uymayan yasa ve politikalarını gözden geçirmesini kolaylaştıracak adımlar atmaları taleplerinde bulunuyoruz.

İmzalayanlar

 

Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI)

ARTICLE 19

Articolo 21

Avrupa Basın ve Medya Özgürlüğü Merkezi (ECPMF)

Avrupa Gazeteciler Federasyonu (EFJ)

Bağımsız Gazetecilik Platformu (P24)

Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD)

Danimarka PEN

Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ)

Güney Doğu Avrupa Medya Örgütü (SEEMO)

IFEX

İsveç PEN

Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA)

Osservatorio Balcani Caucaso Transeuropa [OBCT]

PEN Norveç

Sansür Endeksi (Index on Censorship)

Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF)

Türkiye İnsan Hakları Davalarına Destek Projesi (TLSP)

Uluslararası PEN

This statement was coordinated by the Media Freedom Rapid Response (MFRR), a Europe-wide mechanism which tracks, monitors and responds to violations of press and media freedom in EU Member States and candidate countries. 

Since its introduction a year ago, the offence of “publicly disseminating misleading information” under Article 217/A, known as the “disinformation offence”, has been weaponized to silence dissent. The broad and vague language of Article 217/A has resulted in at least 33 journalists confronting legal consequences, indicating the article’s potential to stifle legitimate dialogue and critical thought under the guise of curbing “false information.”

Any restrictions to the right to freedom of expression, which is guaranteed by the Article 26 of the Turkish Constitution, must be prescribed by law, must pursue a legitimate aim, be proportionate to the legitimate aim pursued and necessary in a democratic society. The Venice Commission’s urgent opinion on the offence highlighted that the ambiguous manner with which Art. 217/A is worded jeopardises the legality criterion and that it is doubtful the offence is proportionate or necessary in a democratic society considering the chilling effect it would create; making the law incompatible with international standards on the freedom of expression.

The review by the Constitutional Court presents a critical opportunity for Turkey to reestablish adherence to the principles of international human rights law and democratic values. We call upon the Turkish Constitutional Court to acknowledge the incompatibility of Article 217/A with international human rights conventions and to annul this and other restrictive amendments from October 2022. 

In solidarity with those who champion free expression and media freedom in Turkey, we will be closely monitoring the Turkish Constitutional Court’s forthcoming hearing today, on 8 November, on the annulment of the “publicly disseminating misleading information” offence.

 

Background on the October 2022 amendments

In October 2022, the Turkish parliament passed a series of legislative amendments to several laws, including the Turkish Penal Code, the Internet Law and the Press Law. This new “censorship” or “disinformation law” criminalised “spreading false information” while additional provisions have imposed heavy obligations on social media platforms and over-the-top service providers.

 

Before the October 2022 amendments, Turkish legislation was already placing tight constraints on online platforms, mandating swift compliance with content takedown requests under the threat of substantial penalties. Since the October 2022 changes, social media platforms (SMPs) risk advertising bans, hefty fines that could be as high as 3 percent of their global income, and significant reductions in their bandwidth, or ‘throttling’, if they do not follow government orders. Not adhering to even a single demand for content removal or user information can lead to up to 90 percent throttling of their services and a six-month ban on advertisements.

Türkiye: “Dezenformasyon suçu” ve diğer kısıtlayıcı yasal değişiklikler yürürlükten kaldırılsın

 

ARTICLE 19 Europe ve Medya Özgürlüğü Acil Müdahale (MFRR) paydaşları; Anayasa Mahkemesi’nin “dezenformasyon suçunun” anayasaya uygunluğunu incelediği bugün (8 Kasım), Türk Ceza Kanunu’nun 217/A maddesinin ve Ekim 2022’de kabul edilen ve ifade hürriyeti hakkına ilişkin uluslararası standartları hiçe sayan yasal değişikliklerin iptali çağrısını yinelemektedir.

Bir yıl önce yürürlüğe girmesinden bu yana, “dezenformasyon suçu” olarak bilinen 217/A maddesi kapsamındaki “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçu, muhalefeti susturmak için silah olarak kullanılıyor. Madde 217/A’nın geniş ve muğlak dili, en az 33 gazeteciye soruşturma açılmasına neden oldu. Bu durum, maddenin “gerçeğe aykırı bilginin yayılmasını” engelleme kisvesi altında meşru diyaloğu ve eleştirel düşünceyi boğma potansiyeline işaret ediyor.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 26. maddesi ile düzenlenen ifade hürriyeti hakkına getirilecek her türlü kısıtlama kanunla öngörülmeli, meşru bir amaç gütmeli, güdülen meşru amaçla orantılı olmalı ve demokratik bir toplumda gerekli olmalıdır. Venedik Komisyonu’nun suçla ilgili acil görüşünde, 217/A maddesinin muğlak ifadesinin yasallık kriterini tehlikeye attığı belirtilmiş, fiilin suç olarak düzenlenmesinin yaratacağı caydırıcı etkinin bu düzenlemenin demokratik bir toplumun gereklerine uygun veya güdülen amaçla orantılı olduğunu şüpheye düşürdüğü vurgulanmıştır. Komisyon, bu durumun yasayı ifade hürriyetine ilişkin uluslararası standartlarla bağdaşmaz hale getirdiği kanaatine varmıştır. 

Anayasa Mahkemesi tarafından yapılacak inceleme, Türkiye’nin uluslararası insan hakları hukuku ilkelerine ve demokratik değerlere bağlılığını yeniden tesis etmesi için kritik bir fırsat sunmaktadır. Anayasa Mahkemesi’ni 217/A maddesinin uluslararası insan hakları sözleşmeleriyle uyumsuzluğunu kabul etmeye, Ekim 2022’de mevzuata eklenen bu ve diğer kısıtlayıcı değişiklikleri iptal etmeye çağırıyoruz. 

Türkiye’de ifade hürriyetini ve medya özgürlüğünü savunanlarla dayanışma içinde, Anayasa Mahkemesi’nde “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçunu düzenleyen hükmün iptaline ilişkin bugün (8 Kasım) yapılacak incelemeyi yakından takip edeceğiz.

 

Ekim 2022’de yapılan yasa değişikliklerinin arka planı

Türkiye Büyük Millet Meclisi; Ekim 2022’de Türk Ceza Kanunu, İnternet Kanunu ve Basın Kanunu da dâhil olmak üzere çeşitli kanunlarda bir dizi değişiklik yaptı. Bu yeni “sansür” veya “dezenformasyon yasası”, “gerçeğe aykırı bilgi yaymayı” suç olarak düzenlerken, sosyal medya mecralarına ve internet servis sağlayıcılarına da ağır yükümlülükler getirdi.

 

Ekim 2022 değişikliklerinden önce Türkiye’deki mevzuat halihazırda dijital mecralar için ağır kısıtlamalar öngörüyor ve önemli ceza tehditleri altında içerik kaldırma emirlerine hızlı bir şekilde uyulmasını zorunlu kılıyordu. Bu değişikliklerin yürürlüğe girmesinden bu yana, sosyal medya mecraları (SMM’ler), iktidarın emirlerine uymadıkları takdirde reklam yasakları, küresel gelirlerinin yüzde 3’üne kadar çıkabilecek ağır para cezaları ve bant genişliklerinde önemli düşüşler veya “daraltma” riskiyle karşı karşıya bulunmaktadır. Mevcut düzenlemeye göre içerik kaldırılması ya da kullanıcı bilgilerine ilişkin tek bir talebe dahi uyulmaması, bant genişliklerinin yüzde 90’a varan oranda daraltılmasına ve altı aya kadar reklam yasağı almalarına neden olabilmektedir.

 

Ekim 2022 değişiklikleri hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynakları ziyaret edebilirsiniz:

https://www.article19.org/resources/turkey-dangerous-dystopian-new-legal-amendments
https://freeturkeyjournalists.ipi.media/wp-content/uploads/2023/05/turkey-throttling-the-media-in-crucial-election-year-turkish.pdf

This statement was coordinated by the Media Freedom Rapid Response (MFRR), a Europe-wide mechanism which tracks, monitors and responds to violations of press and media freedom in EU Member States and candidate countries.